لام و لامل چیست؟

از لام و لامل آزمایشگاهی برای نگهداری سمپل یا نمونه های آزمایشگاهی جهت معاینه و دیدن در زیر میکروسکوپ استفاده می شود.

لام چیست؟

لام یک قطعه شیشه صاف و نازک است. به طور معمول 75 در 26 میلی متر (3 در 1 اینچ) و ضخامت حدود 1 میلی متر دارد.

به طور معمول نمونه روی اسلاید سوار و فیکس شده ، و سپس هر دو برای مشاهده در میکروسکوپ قرار می گیرند. این چیدمان اجازه می دهد تا چندین نمونه ما بین لام و لامل به سرعت از زیر میکروسکوپ درج  وبرداشته شده ، سپس برچسب گذاری شده و جا به جا شوند.

لامل:

لام میکروسکوپی اغلب به همراه یک لایه پوششی یا لامل میکروسکوپ، یک صفحه شیشه ای کوچکتر و باریک تر که بر روی نمونه قرار می گیرد، استفاده می شود.

اسلاید ها روی میکروسکوپ توسط گیره های مخصوص نگهداری میشود. این کار به علت  عدم تماس انگشتان با اسلاید به دلیل خطر آلودگی می باشد.

انواع لام آزمایشگاهی

روده یا 7101، ساده یا 7102، یک حفره یا 7103، 2 حفره یا 7104، یک سرمات یا 7105، 2 سرمات یا 7107، سر رنگی یا 7109، نئوبار یا شمارشگر، IF یا ایمونوفلورسانس

ابعاد لام آزمایشگاهی

اسلاید میکروسکوپ استاندارد حدود 75 میلی متر با 25 میلی متر (3 ″ در 1 ″) اندازه گیری می کند. ضخامت آن در حدود 1 میلی متر است. طیف وسیعی از اندازه های دیگر برای اهداف خاص مختلف مانند 75×50 میلی متر برای استفاده زمین شناسی ، 46*27 میلی متر برای مطالعات پتروگرافی و 48*28 میلی متر برای بخش های نازک در دسترس است. لام ساده 7101 معمولاً از شیشه معمولی ساخته می شوند و لبه های آنها غالباً ظریف یا صیقلی هستند. اسلایدهای میکروسکوپ معمولاً از شیشه با کیفیت نوری مانند شیشه آهک سودا یا شیشه بوروسیلیکات ساخته می شوند ، و همچنین در بعضی موارد  از پلاستیک های مخصوص نیز استفاده می شود.

از اسلایدهای کوارتز ذوب شده معمولاً هنگام شفافیت ماوراء بنفش استفاده می شود ، به عنوان مثال. در میکروسکوپ فلورسانس.

لام حفره ای چیست؟

لام حفره ای یا مقعر دارای یک یا چند حفره است که برای نگهداری اشیاء کمی ضخیم تر طراحی شده است. نمونه های خاصی مانند مایعات و کشت بافت به کار می رود. لامها برای افزایش ایمنی یا استحکام ممکن است گوشه های گرد داشته باشند. گوشه بریده ای برای استفاده از گیره کشویی یا میز متقاطع وجود داشته باشد. لام یک حفره یا 7103، لام 2 حفره یا 7104 از پرکاربردترین آنهاست.

لام نئوبارچیست؟

لام نئوبار که به نام لام توما یا شمارشگر هم شناخته میشود یک اسلایس چهار خانه با یک شبکه خط (به عنوان مثال یک شبکه 1 میلی متر) مشخص شده است که اجازه می دهد تا اندازه اشیاء دیده شده در زیر ذره بین به راحتی تخمین زده شود و زمینه های مرجع برای شمارش نمونه را فراهم می کند. گاهی اوقات یک مربع از شبکه به یک شبکه ظریف تقسیم می شود.

لام شمارش گلبول های سفید یا لام شمارش گلبول قرمز خون نام دیگر آن است.

لام شمارشگر برای کاربردهای تخصصی ، مانند هموسیتومترها برای شمارش سلولها استفاده می شود. دارای مخازن ، کانالها و موانع مختلفی باشند که روی سطح بالایی آنها حفر شده است.

مارک های مختلف دائمی ممکن است توسط سازنده لام های شمارش گلبول چاپ شود که معمولاً با مواد بی اثر مانند PTFE  انجام می دهند.

لامل میکروسکوپ چیست؟

لامل یا کاور گلس صفحه ایی شیشه ای نازک و کوچک از مواد شفاف است که معمولا به شکل چهارگوش یا گرد می باشد.

ضخامت لامل ازمایشگاهی کمتر از 2/0 میلیمتر می باشد. لامل های چهارگوش معمولا به ابعاد 18*18 – 20*20 – 22*22 – 24*24 و 24*50 میلیمتر و لامل های گرد معمولا با قطر 18 میلیمتر تولید می شوند.

لام و لامل جزء لوازم مصرفی آزمایشگاه ها می باشند. نمونه مورد آزمایش جهت مشاهده در میکروسکوپ را روی لام قرار داده، سپس از لامل برای ثابت نگه داشتن نمونه روی لام استفاده می کنند. همچنین می توانیم چندین نمونه مورد آزمایش را روی یک لام قرار دهیم تا در زمان و وسایل مصرفی مورد نیاز صرفه جویی شود. از مزایای دیگر استفاده از لامل حبس و ایزوله نمودن نمونه، جلوگیری از تماس های تصادفی، ممانعت از تماس لنز میکروسکوپ با نمونه، تاخیر در اکسیداسیون و دی هیدراته شدن نمونه، جلوگیری از نشستن گرد و خاک روی نمونه و همچنین تثبیت نمونه های محلول در مایع حلال با فشردن آنها می باشد.

اسلاید چیست؟

به مجموعه لام، نمونه و لامل در اصطلاح اسلاید می گویند. بعد از آماده نمودن اسلایدها، اسلاید را زیر میکروسکوپ قرار می دهند و پس از اینکه بوسیله گیره های اسلاید میکروسکوپ، آنها را در جای محکم نمودند، نمونه را در زیر میکروسکوپ مشاهده می کنند.

گاها برای مقاصد آموزشی مجموعه اسلایدهای گیاهی، اسلایدهای جانوری، اسلایدهای زمین شناسی و اسلایدهای زیست شناسی و … تهیه و بصورت آماده در مدارس، مراکز آموزشی و دانشگاه ها مورد استفاده قرار می گیرد.

استفاده از روغن امرسیون در میکروسکوپ

برای استفاده از اسلاید در بزرگنمایی بالا استفاده از روغن امرسیون برای ایجاد لغزش لنز ضروری میباشد .

هماتولوژی چیست؟

هماتولوژی یا خون شناسی( Hematology) به مطالعه یاخته‌های خونی، انعقاد خون و فرایند خون‌سازی و درمان و پیشگیری از بیماری‌های مرتبط با خون می‌پردازد .این علم مقدار و ساختمان و عمل سلول‌های خونی، پیش‌سازهای سلول‌های خونی را در مغز استخوان، ساختارهای شیمیایی پلاسما و عمل پلاکت‌ها و پروتئین‌هایی که در سیستم انعقادی دخالت دارند را بررسی می‌کند. از جمله بیماری‌های هموفیلی، آنمی، لخته شدن خون، سایر اختلالات خون‌ریزی و سرطان‌های خون مانند لنفوم در این دسته قرار دارند .

یکی از متداول ترین آزمایش ها در هماتولوژی آزمایش شمارش کامل خون می باشد .

۱- آزمایش شمارش کامل خون  با استفاده از لام هماتولوژی (یا لام هیستومتر یا لام نئوبار )

در این آزمایش که FBC نامیده می شود، با مشکوک شدن به بیماری هایی چون عفونت، کم خونی و هماتو- سرطان، تعداد سه نوع سلول های گلبول های سفید، گلبول های قرمز و پلاکت ها مورد آزمایش قرار می گیرد. لام نئوباریا لام هیستومتر( نوع Nagette ) لامی است که در هماتولوژی برای شمارش و تعیین تعداد گلبول های سفید (WBC) (که به مبارزه با عفونت ها می پردازند) وتعیین تعداد گلبول های قرمز (RBC) کاربرد دارد . در صورتیکه تعداد گلبول های سفید از حد طبیعی زیادتر باشد بدن دچار عفونت می باشد .

تعداد گلبول های قرمز نیز مهم می باشد چون افزایش تعداد آن ها نتیجه استرس، اضطراب و از کار افتادن مغز استخوان می باشد. کاهش تعداد آن نیز می تواند به دلیل سرطان، از دست دادن خون، درمان های شیمی درمانی و … باشد .

لام هماتولوژي

لام هماتولوژي يك لام ميكروسكوپي است كه به آن لام خون محيطي (PBS) نيز ميگويند.

كاربرد لام هماتولوژي يا (PBS):

1. پیگیری غیر طبیعی CBC برای ارزیابی انواع مختلف سلول های خون
2. برای کمک به تشخیص و یا مانیتورینگ شرایط مختلفی که روی سلول های خونی تاثیر می گذارند
3. دسته بندی یا شناسایی مواردی که روی یک یا چند نوع سلول خونی مختلف اثر می گذارند و نیز برای مانیتورینگ افرادیکه در این رابطه درمان می شوند

شکل ظاهری:

این وسیله از یک اسلاید میکروسکوپی چهار خانه ضخیم و شیشه ای ساخته شده است. دارای تورفتگی های مستطیلی شکلی است که در نهایت یک محفظه را به وجود می آورند. ساختار توری مانند ناشی ازخطوط عمودی این محفظه،به‌وسیله لیزر به وجود می آید. این دستگاه با دقت خاصی ساخته شده است تا محدود مشخص شده برای شمارش، دقت و عمق کافی را ایجاد کند.در بسیاری از آزمایش های زیستی مانند هماتولوژی از سلول‌ها استفاده می‌ شود.در نتیجه کاربرد لام هموسیتومتر، احتمال شمارش تعداد سلول ها یا ذرات در حجم مشخصی از مایع امکان پذیر بوده و در نتیجه محاسبه غلظت سلول ها در کل مایع نیز ممکن خواهد شد.